نمونه سوالات فرهنگ وروابط بین الملل
1-رابطه متقابل فرهنگ و روابط بین الملل راتوضیح دهید.
: با توجه به تعاریفی که در مورد فرهنگ وجود دارد شاخص های فرهنگی در همه ابعاد فردی و اجتماعی زندگی موثر واقع می شود . نحوه رفتار ما با دیگران , طرز لباس پوشیدن ؛ انتخاب رشته تحصیلی ، انتخاب شغل و سایر موارد تا حد زیادی ناشی از فرهنگ و آداب و رسوم فرهنگی ماست . در حوزه روابط بین الملل و سیاست خارجی نیز فرهنگ بصورت مستقیم و غیر مستقیم سیاست های ما را تحت تاثیر قرار می دهد .
2-تاثیرمستقیم فرهنگ بر روابط غیررسمی بین الملل را توضیح دهید.
تبادل فرهنگی که از طریق مسافرت شهروندان به کشورهای خارجی ، اعزام دانشجو ؛ گردشگری ، تجارت و غیره صورت می گیرد باعث افزایش یا کاهش در روابط میان دو کشور می شود . تاثیر پذیری فرهنگ ها از یکدیگر باعث می شود تا افراد از طریق اقدامات دمکراتیک بر سیاست خارجی کشورهای خود تاثیر بگذارند .
3- تاثیرمستقیم فرهنگ بر روابط رسمی بین الملل را توضیح دهید.
همه دولت ها بخشی از سیاست خارجی خودرا به امور فرهنگی اختصاص میدهند. معمولا سفارت خانه ها چند وظیفه عمده دارند که عبارتند از : روابط سیاسی ؛ روابط تجاری و اقتصادی و فرهنگی . در همه سفارتخانه های ایران در کشورهای خارجی یک رایزن فرهنگی فعالیت می کند . لذا علاوه بر فعالیت های رایزن فرهنگی که در واقع وابسته به سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است بخشی از کارهای سفارتخانه ها و وزارت امور خارجه کار فرهنگی است . مانند قراردادهای مبادله استاد و دانشجو ، برگزاری همایش های علمی و فرهنگی ؛ تبادل کتاب و نشریه و غیره . علاوه بر این امروزه دیپلماسی فرهنگی نیز بعنوان یکی از ابزارهای های سیاست خارجی مطرح شده است . منظور از دیپلماسی فرهنگی این است که دولت ها برای رسیدن به منافع ملی و اهداف ملی در حوزه روابط بین الملل و افکار عمومی سایر کشورها برنامه ریزی می کنند و تلاش می کنند با نفوذ و اثر گذاری بر فرهنگ و افکار مردم کشورهای مختلف سیاست خارجی آنها را بنفع خود تغییر دهند .
4- تاثیر غیر مستقیم فرهنگ برروابط بین الملل را توضیح دهید.
ازآنجاتصمیم سازان ؛ تصمیم گیران و مجریان سیاست خارجی تحت تاثیر فرهنگ عمومی جامعه قرار دارند . تصمیمات و اقدامات آنها تا حدی ناشی از باورها ؛ اعتقادات ؛ آداب و رسوم و بطور کلی فرهنگ آنهاست .یعنی فرهنگ بطور غیر مستقیم و ناخواسته در تصمیمات سیاست خارجی کشورها اثر می گذارد . بعنوان مثال بعضی از صاحبنظران روابط بین الملل گفته اند سیاست ایران مبتنی بر حمایت از نهضت های آزادیبخش و مقابله با ابر قدرت ها ریشه فرهنگی دارد . زیرا ایرانیان در دوره باستان به ثنویت اعتقاد داشتند و جهان را متشکل از دو نیروی خیر و شر می دانستند و در این تضاد و درگیری خود را طرفدار نیروی خیر ( اهورا مزدا ) می دانستند . بعد از ورود اسلام به ایران این فرهنگ اعتقاد تشدید شد زیرا اسلام نیز بر دشمنی ظالم و حمایت از مظلوم تاکید می کند . لذا این نظریه پردازان می گویند علت حمایت ایران از فلسطین و دشمنی با اسرائیل به لزوم حمایت از مظلوم و دشمنی با ظالم است . البته در نقد این نظریه می توان به این موضوع اشاره کرد که امروز ه در برخی نقاط دنیا گروههایی وجود دارند که از نظر عقیدتی به مذهب رسمی کشور نزدیکترند . اما کمتر از فلسطین مورد حمایت قرار می گیرند . لذا سیاست حمایت از جنبش های آزادیبخش بیشتر تحت تاثیر منافع قرار دارد تا زمینه های فرهنگی . البته این نظریه در مورد آغاز این سیاست درست است زیرا حمایت از نهضت های آزادیبخش قبل از پیروزی انقلاب اسلامی توسط امام خمینی ( ره ) آغاز گردید و درآن زمان بحث منافع مطرح نبود .
5-منظور از هویت ملی چیست ؟
مفهوم هویت به معنی کیستی است یعنی منظور از هویت یک فرد یا گروه یا جامعه این است که آنها که بوده اند ؛ چه کسی بوده اند . هویت شامل هویت فردی ، جمعی و ملی می شود .در اینجا هویت ملی مورد بحث قرار می گیرد . هویت ملی تعریف واحد و جهانشمول ندارد . اما بطور کلی می توان گفت هویت ملی عبارت است از معنا سازی بر اساس مجموعه ای بهم پیوسته از ویژگی های فرهنگی ، تاریخی ، سیاسی و جغرافیایی که اعضای یک جامعه بر اساس آنها احساس همبستگی ؛ تعهد و وفاداری می نمایند .
6- هنگامیکه بحث هویت ملی پیش می آید در واقع باید به پرسش های زیر پاسخ دهید شش مورد .
1- این ملت چه سابقه تاریخی دارد . 2- از کدام نژاد است . 3- از چه اقوامی تشکیل شده است .4- خاستگاه اصلیش کجاست .به این معنی که آیا سرزمین اولیه اش همین کشور بوده یا از جای دیگری مهاجرت کرده است .5- چه ویژگی های فرهنگی دارد ( آداب و رسوم ، اعتقادات ، سنت ها و ... ) .6- چه دست آوردهای تمدنی دارد
. 7-ابعاد هویت ملی نام ببریدودومورد را توضیح دهید.
1- بعد اجتماعی2- بعد تاریخی 3- بعد جغرافیایی4- بعد سیاسی
بعد جغرافیایی - هویت ملی در درجه اول زائیده محیط جغرافیایی و محل سکونت یک ملت است . سرزمین مشترک یکی از مهمترین عناصر تشکیل دهنده هویت ملی است . بسیاری از ملت ها از اقوام و نژاد های مختلف تشکیل شده اند و به زبان های گوناگون سخن می گویند اما چون زادگاه آنها مشترک است نسبت به یکدیگر احساس همبستگی می کنند .
بعد سیاسی -عضویت افراد در یک نظام سیاسی و پذیرش ارزش های مورد نظر آن نظام و تبعیت از یک حکومت واحد باعث پیوند میان اعضای جامعه می شود . اگر چه عواملی مانند نژاد ؛ زبان ، تاریخ مشترک و غیره در شکل گیری هویت ملی موثر هستند اما امروزه مهمترین شاخص تعریف یک ملت قرار گرفتن آنها در چارچوب مرزهای سیاسی مشترک است .
8- درمورد هویت ملی در ایران توضیح دهید.
مفهوم هویت ملی مفهوم جدیدی است که اولین بار در قرن 17 میلادی بکار برده شد . پدیده ملت و ملت گرایی مربوط به قرون جدید و بویژه دوره رهایی مستعمرات از سلطه استعمارگران است . ایرانیان از دوره باستان دارای هویت مشترک ایرانی بوده اند . اگر چه سابقه سکونت در ایران به قبل از ورود آریایی ها باز می گردد . اما عده ای از محققان معتقدند برای اولین بار در دوره ساسانیان هویت یکپارچه ایرانی شکل گرفت . به این معنی که در این دوره ایرانیان خود را وابسته به یکدیگر می دانستند . پادشاهان ساسانی با استفاده از دین زرتشت واسطوره تاریخی ایران مفهوم هویت یکپارچه ایرانی را بوجود آوردند . هویت ایرانی در دوره های مختلف تاریخ دارای فراز و نشیب هایی بوده است . در برخی مقاطع تاریخی ایرانیان حکومت مشترک نداشتند ( دوره های ملوک الطوایفی ) از نظر گویش نیز ایرانی ها به زبان های مختلف سخن می گویند . از نظر اعتقادات مردم ایران از قدیم الایام پیروان ادیان و مذاهب مختلف زندگی می کردند . اما با وجود همه این اختلافات و حتی از میان رفتن حکومت مشترک هویت ایرانی به حیات خود ادامه داده است . این هویت در برخی مقاطع کمرنگ شده اما از بین نرفته است و در برخی مواقع همبستگی و احساس وابستگی میان مردم نیز شده است . نمونه بارز آن دوره ساسانی و دوره صفوی است . در دوره صفوی مفهوم هویت ایرانی بر اساس سه اصل سرزمین مشترک ، حکومت مشترک و مذهب تشیع شکل گرفت و احساس همبستگی میان ایرانیان تقویت گردید .
9- رابطه انقلاب وروابط بین الملل 1- عوامل انقلاب ها وروابط بین الملل چه نقشی دربروزانقلاب ها دارد.
عوامل انقلابها - اگر چه انقلاب ها عوامل سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی و اقتصادی گوناگون دارند . اما در برخی مواقع عوامل بین المللی در بروز انقلاب سهم مهمی دارد و تحریک مردم کشورها توسط کشورهای خارجی، حمایت یک کشور خارجی از معترضان و انقلابیون و حمله یک کشور به کشور دیگر می توانند باعث انقلاب شوند . بعنوان مثال انقلابهای سوسیالیستی در بسیاری از کشورها با تحریک و تشویق شوروی سایق صورت می گرفت . در ایران نیز شوروی ها در دهه 1320 از دو فرقه جدایی طلب آذربایجان و کردستان حمایت کردند .
10- سیاست خارجی رژیم های انقلابی چه نقشی درتحولات روابط بین الملل دارد. وستادانقلاب فرهنگی با چه ماموریت های تشکیل شده سه مورد.
معمولا رژیمهای انقلابی سیاست های متفاوت و غیر متعارف را اجرا می کنند . در این سیاستها عمدتا تحت تاثیر ایدئولوژی انقلاب هستند . . بعنوان مثال یکی از سیاست های رژیمهای انقلابی تلاش برای صدور انقلاب است . از آنجا که انقلابیون آرمان های خود را ایدآل و کاملا مفید می دانند تلاش می کنند آنها را به سایر کشورها نیز گسترش دهند . بنا بر این سیاست ممکن است باعث دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر گردیده و روابط بین کشورها را تحت تاثیر قرار دهد .
ماموریت های ستاد انقلاب فرهنگی 1- تربیت استاد و گزارش افراد شایسته برای تدریس در دانشگاهها 2- گزینش دانشجو 3- اسلامی کردن جو دانشگاهها و تغییر برنامه های آموزشی آنها . در آذرماه سال 63 فرمان دیگری از سوی امام خمینی صادر شد و ستاد انقلاب فرهنگی به شورای عالی انقلاب فرهنگی تبدیل گردید .
11- مهمترین وظیفه شورای عالی انقلاب فرهنگی را بنویسید.
1- تدوین اصول سیاست فرهنگی نظام جمهوری اسلامی و تعیین اهداف و خط مشی های آموزشی ، پژوهشی ، فرهنگی و اجتماعی کشور . 2- تدوین و تصویب سیاست های اساسی تبلیغات کشور 3- بررسی و ارزیابی وضع فرهنگ ، آموزش و تحقیقات کشور 4- برنامه ریزی و تهیه طرحهای خاص برای شناسایی ، جذب و تعالی فکری نخبگان 5- تهیه و تصویب اصول فرهنگی سیاست های سیاحتی و زیارتی
12-موسسات وابسته به شورای عالی انقلاب فرهنگی را نام ببرید.
الف : سازمان ها و موسسات وابسته عبارتند از :1- سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها ( سمت )2- جهاد دانشگاهی 3- فرهنگستان ادب و زبان فارسی 4- هیات مرکزی گزینش دانشجو 5- فرهنگستان هنر
ب : شوراهای اقماری وابسته : این شوراها مستقیما زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی فعالیت می کنند و عبارتند از : 1- شورای اسلامی شدن مراکز آموزشی 2- شورای فرهنگ عمومی 3- شورای معین 4- شورای هنر 5- شورای فرهنگی و اجتماعی زبان
ج : شورای اقماری مرتبط : این شوراها مستیما زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیستند اما با آن ارتیاط دارند و سیاست های کلی شورای عالی انقلاب فرهنگی را اجرا می کنند و این شوراها عبارتند از: 1- شورای عالی اطلاع رسانی 2- شورای عالی جوانان 3- شورای هدایت استعدادهای درخشان 4- شورای عالی علوم و تحقیقات
13- اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی چگونه انتخاب می شود.
این شورا دارای اعضای حقیقی و حقوقی می باشند . تعدادی از اعضا بخاطر جایگاه و شخصیت حقوقی شان عضو شورا هستند مانند رئیس جمهور ، ریس سازمان صدا و سیما ، رئیس دانشگاه آزاد ، ارشاد ، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش ، رئیس جهاد دانشگاهی کشور ، مسئول نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها و رئیس سازمان تبلیغات اسلامی . دسته دوم اعضای هستند که توسط رهبری بعنوان عضو شورا انتخاب می شوند . ریاست شورای انقلاب فرهنگی بر عهده رئیس جمهور است .
14- سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی درچه سالی وچگونه تاسیس شد.
این سازمان به منظور ایجاد تمرکز در مدیریت امور فرهنگی و فعالیت های تبلیغی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور تشکیل شده و با تشکیل این سازمان کلیه نهادها و موسساتی که قبلا در امور فرهنگی خارج از کشور فعالیت می کردند ملحق و یا ادغام شدند . سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی دارای شخصیت حقوقی مستقل است . اما زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی فعالیت می کند . این سازمان در اواخر سال 74 تشکیل شد .
15-اهداف سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی را بنویسید.
1- احیاء و گسترش تفکر و معارف اسلامی در جهان 2- گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و اقوام مختلف بخصوص مسلمانان و مستضعفان 3- تنظیم مناسبات فرهنگی جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها و سازمان های فرهنگی 4- مقابله فکری با فرهنگ ضد دین و آگاه کردن مسلمانان نسبت به توطئه های تفرقه انگیز دشمنان
16- دوموردازوظایف سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی را بنویسید.
الف-: فعالیتهای مطالعاتی و تبلیغاتی : 1- مطالعه و بررسی بمنظور شناخت شیوه ای مطلوب ، معرفی علوم ، معارف و فرهنگ اسلامی و ایرانی 2- اجرای مطالعات و تحقیقات فرهنگی بین المللی بویژه در زمینه شناخت ادیان 3- شناسایی جمعیت ها ، انجمن ها و شخصیت های فرهنگی و مذهبی جهان بویژه کشورهای اسلامی
ب - وظایف اجرایی : شامل : 1- گسترش زبان و ادبیات فارسی 2- برگزاری جشنواره ها و نمایشگاههای فرهنگی 3- همکاریهای فرهنگی و تبلیغی با مراکز اسلامی 4- کمک بر ایجاد و گسترش فعالیت های حوزوی و دانشگاهی در خارج از کشور
17- ارکان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی را نام ببرید.
1- شورای عالی 2- رئیس سازمان
18- شورای عالی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی متشکل از چه اعضای است .
شورای عالی 11 پست دارد که عبارتند از : سه نفر از شخصیت های علمی و فرهنگی کشور به انتخاب رهبری ، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ، وزیر امور خارجه ، رئیس سازمان صدا و سیما ، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی ، دبیر کل مجمع تقریب مذاهب ، دبیر کل مجمع جهانی اهل بیت ، معاون روابط بین الملل دفتر مقام معظم رهبری ، رئیس سازمان
19- رئیس سازمان فرهنگ وارتباطات اسلامی چگونه انتخاب می شود.
رئیس سازمان از بین شخصیت های فرهنگی کشور از طرف وزیر ارشاد پیشنهاد می شود و پس از تایید شورای عالی و موافقت رهبری با حکم وزیر ارشاد برای 3 سال منصوب می شود .
۲۰- تاثیرجهانی شدن وگسترش ارتباطات برکشورهای خاورمیانه را به طور خلاصله بنویسید.
جهانی شدن ارتباطات جمعی وتوسعه فن اوری ان تاثیرات مهمی درجهان سوم وکشورهای خاورمیانه برجای گذاشته وانها را با مسائل بسیاری مواجه نموده است . این تحولات درسطح ملی عقاید وارزش ها را دگرگون کرده ودرابعاد بین المللی جدار بندی دولت ها را تضعیف نموده است وتضادهای مهمی برای دنیای اسلام تدارک نموده ا ست .با توجه به جایگاه ودیانت اسلام درکشورهای خاورمیانه گسترش رسانه های جمعی تاثیردوگانه ای داشته است از یک طرف با گسترش خود آرا وسلیقه های مخاطبان را یکسان نموده ودرنهایت اقتدار دولت ملی را تقویت نموده است واز طرف دیگر با تنوعی که درعلایق مخاطبان ایجاد می کننداجماع فرهنگی کشورهای دنیای اسلام را گسسته وبافرهنگ های چند پاره ومتعارض مشروعیت سنتی را تضعیف نموده وبا توجه به میزان سنتی بودن دولت ها دراین کشورها اقتدارداخلی انها را سست می گردانندبدین ترتیب رسانه های جمعی فرهنگ سیاسی کشورهای خاورمیانه را به شدت نامتوازن می کند.
۲۱- رسانه های جمعی وسیله هستند یاپیام باتوجه به نظریه های مختلف وارزیابی خودتان دراین مورد توضیح دهید.
باتوجه به نظریه های مختلف درخصوص وسیله یا پیام بودن رسانه های جمعی این رسانه های خارجی هستند که برای رسانه های ارتباط جمعی خاورمیانه حکم رسانه رسانه ها را دارند یعنی منبع ومنشا پیام هستند . به هرحال این تلقی از تعریف سنتی رسانه به عنوان وسیله ارتباط فراتررفته ونوعی وسعت مفهومی پیدا نموده است . مک لوهان از این زاویه وبا تاکید بر نقش فن اوری درالقای پیام می نویسدرسانه همان پیام است این تلقی ازدیدگاه روابط فرهنگی وعملی شمال و جنوب معنای مهمی دارد . تعریف رسانه به مثابه پیام ناظر به ویژگی عمومی دورانی است که از آن به عنوان عصر اطلاعات ویا انفجار ارتباطات نام می برند وبه رسانه های جمعی نه از زاویه سخت ونرم افزاری بلکه از جنبه تحولات رفتاراجتماعی نگاه می کنند. دکتررضا داوری اردکانی نویسنده ایرانی ضمن تفکیک میان وجود وسیله ای وماهیت پیامی رسانه های جمعی می نویسد تلویزیون اکنون تنها به ما اطلاعات لازم برای یک زندگی درجامعه مدرن وپست مدرن نمی دهد بلکه تعیین می کند که مهم چیست وجه چیزبی اهمیت است مطلوب وغیرمطلوب کام است . دراین صورت دیگر نمی توان تلویزیون را وسیله دانست .بدین ترتیب وسایل ارتباط جمعی عین پیام هستند. داوری تاکید می کند که تلویزیون به این معنا هرگزیک وسیله نیست زیرا وسیله چیزی است که ادمی به اختیاروبرای رسیدن به هدف ومقصدی به کار می برد اما تلویزیون خودمقصد وهدف است بنابراین تلویزیون عین قدرت است وبه هر کجاکه قدم می گذارد آن جا را متحول می کند.
۲۲- درمورد ویژگی های رسانه های غربی توضیح دهید.
رسانه های ارتباط جمعی از جمله وجوه مشخصه واصلی دوران جدید غرب هستند وبه دلیل خصلت گروهی وگریز از مرکزی که دارند . با فلسفه مدرن وفردگرایی وذره گرایی برخاسته از ان انطباق تام پیدا می کنند. رسانه ها وبه ویژه روزنامه رادیووتلویزیون درغرب وشمال ماهیتی مردم سالاردارندوبرای بقای خود مجبورند که چنین باشند. برخلاف کشورهای خاورمیانه که رسانه های مهم عموما دولتی هستندرسانه های چند ملیتی محصول بازاررقابت می باشند وبرای بقای خود ناگزیربه جلب مشتری با عناوین خوانندگان عزیز و یا شنوندگان وبینندگان محترم هستند. خرید تماشاچی ویا خواننده وشنونده ( گرامی ) بر بنیادفرض مهمی استوار است که پست مدرنیست ها آن را قبول دیگری ویا احترام به دیگران می نامند . چنین فرضی رسانه ها را به وضعیتی سوق می دهد که درمواجهه با مخاطبان خود تفاوت های طبقاتی و... را کنار گذاشته شاه وگدارا یکسان ومقابل هم ببینند.اصل مردم سالاری که درقلب رسانه ها جای گرفته بازتاب خاستگاه رسانه ها دردموکراسی های غربی است این رسانه ها هرگز به مقام ، قدرت وغیره که درفرهنگ کشورهای اسلامی قداستی الهی داشته ارجی نمی نهند بدین ترتیب توسعه ورواج رسانه های غربی درکشورهای اسلامی خاورمیانه موجب شده است که ارزش های سنتی این جوامع درهم ریخته وبا حذف فواصل سنتی قداست ومشروعیت اقتدارسیاسی دچاربحران شود.
۲۳- منظوراز حضورکلیشه ها وقالب هادررسانه های جمعی چیست توضیح دهید ونظرخودتان را بیان کنید.
نقش کلیشه ها وقالب های فرهنگی درگزارش های خبری وطبعا افکار عمومی برساخته رسانه ها امری مسلم است اما این وضعیت به ویژه دررسانه های غربی بیشترقابل توجه است اصولا همه خبرگزاری ها ونیز خبرنگاران غربی با یک سری کلیشه ها وپیشداوری ها زندگی می کنند. برای همه انها سفید درمقابل سیا وغربی دربرابر شرقی ترجیح اصولی دارد مساله ریش وحجاب نیزچنین است درحالی که کشورهای مسلمان داشتن ریش نشانه جا افتادگی واعتباراست وحجاب مظهرشرافت زن وخانواده تلقی می شودرسانه های گروهی غرب با توجه به زمینه های فکری خودشان این گونه نمادها را مذموم شمرده وبا قراردادندرتقسیمات کلیشه ای خودنظیرانسان غربی – انسان شرقی – پیشرفته وعقب مانده ولیبرال ومرتجع یا سنتی نتایج قالبی غیرقابل تعریف ارائه می دهند. واقعیت این است که رسانه های غربی فقط به عقاید وارزش های خود می اندیشند وهرگزنمی توانند قالب ها وکلیشه های خودرا برشکافندوافکار وتمدن دیگری را به درستی وروشن ببینند. آنان حتی مساله غیریت را نیز خود ابداع وتعریف می کنند و با بی رحمی تمام دیگران را موشکافی وارزیابی می کنند.
۲۴- ازنظرشرایبر علت نفوذکشورهای بزرگ درافکار عمومی جهان چیست .
شرایبر درکتاب خود با عنوان نیروی پیام با تاکید بر مسائل خاورمیانه می نویسد ، کشورهای بزرگ بی آن که به اعمال کوچک ترین فشاردیپلماتیک یا هزینه های اضافی نیازمند باشند می توانند درنحوه تحلیل افکار عمومی نفوذ نموده وازاین راه برباقی دنیا اثر گذارند زیرا تعدای از روزنامه ها ورسانه های خبر آنها درحدمنشاء ومنبع واخبارمورد استفاده دیگر روزنامه های کره خاکی قرارمی گیرند.
۲۵- رسانه های داخلی وخارجی چه تاثیری بر اقتدارحکومت های خاورمیانه دارند.
ظهوروزوال تدریجی دولت های اقتداری درخاورمیانه جدید همبستگی قابل ملاحظه ای با گسترش رسانه های جمعی درخاورمیانه دارد . با توجه به دوگانگی وپیچیدگی که ارتباطات جمعی درخاورمیانه داردند واز طرف دیگر جهانی شدن رسانه های غربی و دسترسی سهل وآسان به آنها موجب ظهور نوعی انسان اقتدارگریز اخلاق گریزی وچند پارگی وتنوع درفرهنگ سیاسی جوامع اسلامی شده است . دولت های جدید خاورمیانه بنا به نقش یکسان ساز رسانه های جمعی آنها را نوعی دانشگاه تلقی می کنند که افکار عمومی موردنظر ودل خواه دولت را بازسازی می کند. وبه عنوان بازوی دوم دولت نظام آموزشی همگام با سیاست های فرهنگی چنان طراحی می شود که بتواندماشین دولت را تغذیه وتقویت نماید به این ترتیب دستگاه دولت رسانه های جمعی داخلی ونظام آموزشی سه ضلع مثلثی هستند که منطقاوبنا گزیرباید توسعه متوازن داشته باشند. اما درعمل دوعنصرنظام اموزشی وبه ویژه رسانه های جمعی به دلیل سلطه رسانه های فراملی ونظام های آموزشی خارج از کشورتوسعه ی مغایرباخواست واهداف دولت درخاورمیانه پیدا می کند. بنا براین رسانه های فراملی به لحاظ اشاعه فرهنگ سیاسی خاص خود دستگاه دولت ومبانی مشروعیت اقتدارآن درجوامع اسلامی را به شدت تحت فشارقرار می دهند.
۲۶- دوگانگی میان گذشته با حال ونظروبا عمل درخاورمیانه چه نتایج سیاسی واجتماعی داشته است.
دوگانگی سیاسی – اجتماعی وفرهنگی درجامعه اهمیتی قابل توجه دارد.ازیک طرف شقاق بین فعالین سیاسی اجتماعی وفرهنگی همواره ساختاردولت را متعارض وحتی با تحریم وکناره جویی بخشی از نیروهای فکری ومدیریتی مواجه می کنداینان از دولت بریده وبه نیروها ومراکز انتقادی وجدی تبدیل می شونداز طرف دیگر گسترش امواج تنش های اجتماعی وقوی پیکره وپایه دولت را متزلزل نموده وهیات حاکمه را به اقدامات نظامی وامنیتی سوق می دهد .درنهایت بسیاری از دولت های خاورمیانه نظیرمصر لیبی – عربستان – عراق و... درراستای تقویت وجه اقتداری خود همواره به سان جزایری می مانند که تافته ای جدا بافته از جامعه هستند. مهم تر این که چنین وضعیتی درباب دولت های خاورمیانه به غلط ولی درچارچوب کلیشه های رسانه های غربی با دیانت اسلامی خلط دشه ومغضوبیت دولت های موجودرا به اشتباه با رشد سکولاریسم ورویکردهای غربی درمنطقه وضعف وسستی فرهنگ مذهبی مردم مرادف می پندارنددرچنین شرایط اشفته ای که زاده کلیشه های رسانه های غربی است نه ماهیت دیکتاتوری های جدید درخاورمیانه ونه ویژگی ها ی ماهوی جنبش های اسلامی معاصرهیچ کدام تفکیک وروشن نمی شوند.
۲۷- ویژ گی های جامعه مدنی درکشورهای خاورمیانه را بنویسید.
جامعه مدنی نوپای خاورمیانه خصایص ویژه خود را دارد زیرا به دلیل گذاری که از درون سنت های خود به دوران جدید دارد برخلاف چند دهه قبل هرگز سنت سیاسی – اسلامی خویش را نفی نمی کند وبدین جهت صبغه بومی ومستقل از غرب دارد درعین حال برخوردهای تمدنی جدیدچشم اندازی از تفکرانتقادی آزاد اندیشی وتساهل دراین جوامع تدارک نموده ا ست
۲۸- درمورد نقش رسانه های جمعی درگسترش جامعه مدنی درخاورمیانه توضیح دهید.
تاثیر رسانه های جمعی منطقه ای وبین المللی دردهه های 80-1960 جامعه مدنی درخاورمیانه گسترش زیادی پیداکردند. قبل از این تنها اقلیت کوچکی درخاورمیانه فعال وصاحب نفوذ درسیاست بودند .اماچنان که سعد الدین گزارش می دهدتعداداین فعالین سیاسی درمصروالجزایرو.. درحال رشداست گروه های جدیدترعلی رغم محدودیت هایی که دارند تاحدزیادی به مشکارکت سیاسی روی آورده اند دربرخی کشورها همانند یمن – لبنان والجزایر- پایه های اولیه شکل گیری احزاب سیاسی کاملا مشهود است. اخوان المسلمین درمصر – جنبش نقابت درتونس وهمچنین آزادی های اقتصادی وفرهنگی سال های اخیردرمصر وسوریه خود به نوعی حکایت از روندشکل گیری ورواج فعالیت های مدنی دارند ودرکناراین فعالیت ها می توان از جمعیت زنان طرفداران حقوق بشرورشد مفهوم شهروندی تحت تاثیررسانه ها یاد کرد.
۲۹- ازتامل درایدنولوژی های موانع اسلام گرایان خاورمیانه دربرابر دموکراسی غربی چگونه بوده است وبراین زمینه متفکران شعیه وسنی چه تفاوتی با یکدیگردارند.
تامل درایدئولوژی های معاصر اسلام گرایان درخاورمیانه موضع دوگانه آنها را درقیاس با نظام های دموکراسی نشان می دهد . این نکته مهم است که برخی از اسلام گرایان ومتفکران مسلمان نسبت به دموکراسی موضع منفی وبرخی گرایش های مثبت دادند. البته باید تاکید کردکه تقسیم اندیشمندان جوامع اسلامی به طرفداران یا مخالفان دموکراسی هرگز با تقسیم سنتی فرهنگ وجامعه اسلامی به جهان شیعه ودنیای سنی مذهب انطباق ندارد بلکه درمیان طرفداران هر دو مذهب چنین تقسیمی به چشم می خورد. بدین ترتیب جهان اسلام اعم از شیعه وسنی درمقابل مساله دموکراسی به دو گروه موافق ومخالف تقسیم می شوند دراین میان قائلین به دموکراسی از مجموعه اهل سنت پشتوانه های نظری صریح تری از منابع اسلامی دارند این عده به مفاهیم سنتی اجماع – شورا – بیعت – ازادی وحریت ونیز حقوق مردم دردفاع از دیدگاههای سیاسی اسلامی ومردم سالار خود استناد می کنند. اما اندیشمندان شیعه مذهب معتقد به سیاست مردم سالار به دلیل فقدان مبانی نظری در استناد به مساله شورا و.... دراستدلال های خود ونیزاستناد به منابع سنتی دشورای های بسیاری دارند.